TÖRELER

Töre nedir? Yanıtı

Dünyada insanların bir araya getiren faktör ihtiyaç mıdır?

Ulusal ekonomik çıkarları için dost görünürler midir?

Kişileri duygularıyla bağlanır severler midir?

Oysa toplumlar sosyal düzende yaşıyorlar onlara birlik beraberlik sağlayan etken, “Töre”ler oluyor.

Kin gütme, intikam için ant etme, gibi ilkel duygular ve kan davaları töre değildir. Kanunlar böyle olayları ve sonuçlarını onaylamaz. Töreler insancıl ilişkileri doğruluğu oranında sürer. Geçerli oldukları dönemin koşullarına göre değişebilir veya unutulur.

Töreler hayatın başından sonuna dek her olayda insanları buluşturur. Yöreden yöreye fark olsa da benzeşirler. Bazı töreler iyi dilekte bulunmak için kullanılan kısa sözcüklerdir.

(Çok yaşa, hoşça kal, Güle güle) gibi… Fakat ulusumuz sıcak kanlıdır. Konuşmayı sever. Törelerde sohbet uzar, meraklıdır, çok soru sorar, sokulgandır. Kolay ahbap olur. Bu yüzden her konu ve olayla ilgili töresi vardır. Yoksa türetir. Törelerin çoğunluğu Anadolu kökenlidir. Şimdi yeniden gündeme gelen (Kına gecesi) yaygınlaşıyor. Kaybolanlardan biri ise, kandil gecesi, töresidir. Mahallenin çocukları toplanır ellerinde kâğıttan fenerlerle kapılara gelir ve:

(Yağ parası, Mum Parası)

(Akşam oldu, Kandil Parası)

Diye, Bahşiş alırlardı. Geleneksel bayram, düğün, doğum, ölüm törenlerinde dini dualar da yer alır.

Yurdumuzda düğün öncesi (Görücü gitme – kız isteme – iki aile bireylerinin birlikte alış verişe gitmeleri - Karşılıklı olarak, hediyelik bohçalar hazırlanması) gibi töreler de var köy  düğünlerinden önce (Çeyiz serme- düğün günü gelini ata bindirme- damat tıraşı – davul, zurna ,halay ve pilav zerde )

Sünnet düğünden önce (Çocuğa özel kıyafet alma – yatıra götürme-düğünde kirve olma-hokkabaz –hacivat,karagöz meddah) Eğlendirici törelerden sayılıyor. Şimdi ise , çocuklarını hastanelerde yaptıranlar çoğalıyor. Bu da bir moda gibi mi? Yabancı kökenli (Five O’Clock Tea- Birthday Party- Baby Shower- Brunch ) töreler gibi kabul ediliyor. Daha sağlıklı azalan törelerden biri de  baklava biçimli, tarçınlı, karanfilli, kırmızı şekerle yapılan Şerbet, Loğusal arı ziyarete gelenlere ikram edilirdi. Loğusalıkta (Hayırlı olsun – güle güle büyüsün) – hastalıkta (geçmiş olsun) – Kaza yapana (Canın sağ olsun) – Geziye gidene (Yolun açık olsun) –Uzağa giden için (Allah kavuştursun) demek veya kara günleri paylaşmak için söylenen böyle sözler ve yapılan etkinlikler insanları birbirlerine bağlatan törelerdir.

Bugün, buluşma iş hayatının zorluğu, semtlerin uzaklığı ve trafik yoğunluğu nedeniyle yerini, teknoloji harikası akıllı telefonlara bırakmış görünüyor.

Fakat hiçbir yaptırım gücü olmayan törelerimizin yüz yıllarca sürmesi insanlık kültürü bakımından ulusumuz adına uygarlık kanıtıdır.

İnsanlarımız arasındaki derin bağlantının gerçekliği çeşitli olaylarda görülmüştür. Her inanca ve bakış açısına saygı gösterme niteliğine sahip olabilmek için, özü “iyi ahlak” olan törelerimizi kaybetmeyelim

Ne yazık ki, şimdi bütün dünyayı saran korkunç olaylar dizisinin var olduğu bir dönemde yaşıyoruz.

Toplumda sosyal yaşamımızın temel taşlarından birliğimizi, beraberliğimizi tehlikeye atacak yanlış tutumlardan, Tek yönlü bakış açısından kaçınalım.